In mijn praktijk kom ik steeds vaker vrouwen tegen die de diagnose PCOS  of wel Polycysteus Ovarium Syndroom hebben gekregen. Ze gaan vaak met klachten zoals het uitblijven van de menstruatie, meer vorming van acne en/of dunner wordend haar en haarverlies naar de huisarts. Voor het vaststellen van PCOS wordt er een echo gemaakt waarbij te zien is of er heel veel kleine ei-blaasjes of follikels aan de rand van de eierstokken zijn gevormd.

Kortom; PCOS of Polycysteus Ovarium Syndroom is niet meer dan een verzameling van symptomen waarvan je er minstens twee moet hebben om de diagnose PCOS te krijgen:

• Weinig of geen menstruatie.
• Overmatige aanmaak van mannelijk hormoon testosteron. Dit uit zich in acne, overbeharing op je lichaam en gezicht en/of haarverlies op je hoofd. In het bloed kunnen te hoge mannelijke hormoonwaardes gemeten worden.
• Een bijzonder aspect aan de eierstokken is, dat er heel veel kleine eiblaasjes of follikels aan de rand ervan te vinden zijn. Bij een echo zijn deze te zien. Voor de vaststelling van PCOS moeten het er meer dan tien zijn.

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van PCOS?

Belangrijkste oorzaak nummer 1: Een disbalans in je hormoonhuishouding door insulineresistentie en/of overgewicht. 90% van de vrouwen met PCOS is insuline resistent en 80% heeft last van overgewicht. Insulineresistentie betekent dat je lichaamscellen niet goed meer reageren op insuline. Insuline wordt door de alvleesklier geproduceerd en is nodig om je bloedsuiker, ofwel glucose, vanuit je bloed in je cellen te krijgen.
Insuline kan je zien als sleutel voor het slotje van de deur van de cel waardoor de glucose naar binnen kan. Bij insulineresistentie maak je meer dan genoeg insuline aan, maar het probleem zit hem in de slotjes van de deur; die reageren niet goed meer. Om dat te compenseren gaat je alvleesklier nog méér insuline aanmaken om toch de belangrijke bloedsuiker in je cellen te krijgen. Als er heel veel insuline is gemaakt, gaan alle deurtjes tegelijk open en dan verdwijnt in korte tijd de suiker uit je bloed naar de cellen. Te weinig suiker in je bloed voelt niet fijn. Je krijgt acuut ernstige honger – klophonger – en je kan gaan trillen of duizelig worden en je kunt je zweterig voelen. Je hebt het gevoel dat je, als je niet héél snel wat te eten krijgt, flauw zult vallen. Dit is de bekende suikerdip.

Als we vooral koolhydraatrijke voeding eten (dit zijn feitelijk gewoon suikers), dan vragen we ons lichaam altijd om suiker te verbranden. Brood, pasta, crackers, ontbijtkoek, cruesli, muesli, fruit, rijst en aardappelen vallen allemaal onder die categorie. Met koolhydraatrijke voeding is niet per definitie iets mis, maar als ons voedingspatroon vooral daaruit bestaat eten we telkens een vorm van suiker en vragen we van ons lichaam om deze suikers te verwerken (insuline). Het gevolg is dat ons lijf een beetje insuline-moe wordt. We spreken dan van insulineresistentie. Als onze cellen helemaal niet meer reageren op de insuline, maw de slotjes reageren helemaal niet meer is er sprake van diabetes type 2.

Fysiologisch: PCOS of Polycysteus Ovarium Syndroom ontstaat doordat een hogere puls frequentie (veroorzaakt door hoge/continue insuline spiegels) een hogere afgifte geeft van het releasing/pro hormoon GnRh (gonadotropine-releasing hormoon) wat wordt aangemaakt in de hypothalamus. Normaal is deze productie in balans via een lagere puls frequentie wat ervoor zorgt dat de hypofyse het hormoon FSH (follikel stimulerend hormoon) aanmaakt. Maar door deze hogere puls frequentie gaat de hypofyse geen FSH maar meer LH (Luteïniserend Hormoon) aanmaken. Het gevolg is dat onder invloed van LH de productie van androgenen (testosteron) wordt gestimuleerd. Deze toegenomen androgeenproductie remt weer de rijping van de follikels in de eierstokken. Samen met de lagere FSH spiegels leidt dit tot vergrote maar niet volledig rijpe follikels in de eierstokken waardoor polycysteuze ovaria ontstaat. De stijging van testosteron uit zich ook vaak in meer acne en/of dunner wordend haar en overbeharing op andere lichaamsdelen. PCOS is een vicieuze cirkel waarbij de verschijnselen elkaar verzwaren. Deze cirkel wordt
aangedreven door androgenen, insuline en andere factoren en moet worden doorbroken om je gezondheidsstatus te kunnen verbeteren. Een brede leefstijlaanpak waarbij zowel gekeken wordt naar voeding, stress en beweging.

Gevolg:  1. Onvoldoende FSH en dus zal het eitje niet goed kunnen rijpen. 2. Stijging van testosteron, dit uit zich vaak in meer acne en/of dunner wordend haar.

Belangrijkste oorzaak nummer 2: Een disbalans in je hormoonhuishouding door een overactieve HPA-as oftewel chronische stress. Want wat is stress? Stress is een vecht/vlucht reactie van het lichaam waarbij we in staat van paraatheid worden gebracht. We worden scherp en alert en onze spieren krijgen energie om in actie te komen, te vechten of te vluchten. Het maakt voor ons lichaam niks uit of de stressor een sabeltand tijger is of een hijgende baas in je nek of een file van 20 km. Ons lichaam reageert er hetzelfde op.
Voor deze stress is heel veel snelle energie nodig is. Deze energie bestaat uit glucose. Maw ons stress systeem heeft glucose nodig om te kunnen functioneren en zal dit altijd (via verschillende systemen in ons lichaam) vrijmaken. Het gevolg is dat bij stress onze bloedsuikerspiegel dus steeds weer stijgt en dus ook onze insulineaanmaak. Dit werkt insulineresistentie maar ook overgewicht in de hand omdat de vrijgekomen energie niet allemaal wordt benut en vooral in onze vetcellen wordt opgeslagen. We hoeven immers niet te vluchten of te vechten. Het is een vrij passieve vorm van stress.
Daarnaast is stress een overlevingssysteem wat ons lichaam altijd voorrang geeft als het gaat om bouwstoffen en energieverdeling. Als je veel en langdurig stress ervaart gaat dit ten koste van andere systemen zoals je spijsvertering en je voortplanting/vruchtbaarheid.

Kortom, chronische stress kan ook insulineresistentie veroorzaken wat PCOS in de hand werkt. Daarnaast geeft chronische stress op den duur dus klachten op de vruchtbaarheid (geen eisprong) en spijsvertering vanwege een disbalans in hormonen en dus de aansturing van de doelorganen (bv eierstokken), energieverdeling en bouwstoffen (micronutriënten) wat uiteindelijk zelfs kan resulteren in een burn-out.

Wat adviseert de huisarts jou bij de diagnose PCOS?

Meestal krijg je het advies om de pil te gaan slikken. Dit geeft een regelmatige menstruatie en kan zorgen voor een afname van mannelijk hormoon in het bloed (acne) maar later bij een kinderwens blijven de problemen er wel nog steeds. De arts adviseert je dan bij een kinderwens terug te komen. Is er een kinderwens dan kunnen er verschillende hormonen worden toegediend die de cyclus en eisprong opwekken.
Bij overgewicht kan de arts je doorverwijzen naar een diëtist om af te vallen.

Wat kun jij zelf doen?

• Voedingspatroon aanpassen om de insuline- en bloedsuikerspiegel te stabiliseren; kies voor langzame koolhydraten, vermijd de snelle suikers en geraffineerde koolhydraten, voeg meer eiwitten en gezonde vetten ( zoals omega 3 (vis vetzuren) en 9 (olijfolie)) toe;
• Eet veel meer groenten (min 400-500 gram/pd). Het verhogen van je groente inname is een must. Het zorgt oa voor meer vezels die belangrijk zijn voor je darmwerking, het bevat stofjes die je helpen om je lever te ondersteunen zodat hormonen goed afgebroken kunnen worden en het bevat belangrijke vitaminen en mineralen en antioxidanten; allen nodig bij een optimale hormoonbalans en algehele vitaliteit!
• Beweging: krachttraining en het verhogen van je spiermassa kan de insulineresistentie verlagen en daarmee je hormoonbalans verbeteren.
• Voedingspatroon aanvullen met suppletie zoals omega 3 en vitamine D3 en magnesium maar ook kan Inositol, Chroom, DIM of vitex agnus castus kunnen specifiek bij PCOS worden ingezet . Ga hier zeker niet zelf mee aan de slag maar win altijd eerst informatie in!! Als orthomoleculair therapeut kan ik je hierbij gericht en op maat adviseren;
• Stress reductie; probeer een manier te vinden die bij je past om jouw stress te verlagen of zorg voor voldoende herstelmomenten. Dit kan al met bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen, mindfulness, yoga. Wees alert en schakel zonodig hulp in, soms kun je nou eenmaal dingen niet alleen.
• Bij overgewicht is afvallen belangrijk maar bij het aanpassen van je voeding- en leefstijlpatroon naar Hormoonfactor proof gaat dit meestal vanzelf.

Vermoed jij een disbalans in je hormoonhuishouding? Als trainer Hormoonfactor en orthomoleculair therapeut adviseer en coach ik vrouwen met uiteenlopende hormonale klachten om weer grip te krijgen op hun hormoonbalans.
Heb jij vragen en zou je willen weten wat ik voor jou kan betekenen? neem dan persoonlijk contact met mij op via: 06 - 28 20 19 94 of via info@brandsbalance.nl 

Het belang van Omega 3 vetzuren:

Wist u dat een van de basis elementen van de stofwisseling een juiste balans is tussen omega-3 en omega-6? Beide zogenaamde meervoudig onverzadigde vetzuren kan ons lichaam niet zelf aanmaken en moeten we dus via onze voeding binnen krijgen.  Daarom noemen we ze essentiële vetzuren. Omega-6 krijgen we met de hedendaagse, veelal bewerkte voeding in veel te hoge mate binnen en omega-3 eigenlijk nog maar amper. Omega-3 is plantaardig (o.a. noten en zaden) voorhanden, maar de belangrijkste omega-3 vetzuren, de zogenaamde EPA en DHA zijn met name afkomstig uit (vette) vis.

Een gezonde balans tussen omega 3 en omega 6 is een van de belangrijkste schakels voor gezondheid en het beperken of voorkomen van chronische ziekten.

De meeste mensen hebben een verkeerde verhouding omega 3 en 6 in hun lichaam. Soms is omega 6 zelfs 30 keer zoveel aanwezig als Omega 3. Ons moderne leven met bewerkte voeding, inactiviteit, chronische stress en slaaptekort zorgt voor een verstoring in de vetzuurbalans. Dat vermindert je kwaliteit van leven: je wordt sneller moe, prikkelbaar en hebt een verhoogde kans op verschillende klachten. Als je teveel omega 6 binnen krijgt dan sluiten de cellen zich af: de wanden van de cellen worden harder en daardoor minder goed doorlaatbaar. Omega 3 is in staat dit te repareren maar bij te weinig omega 3 kunnen beschadigingen onherstelbaar blijven. Daardoor nemen de cellen voedingsstoffen minder makkelijk op, en voeren ze ook afvalstoffen moeilijker af. Er kan dus minder interactie op celniveau plaatsvinden. Het gevolg hiervan is dat er sluimerontstekingen ontstaan, we noemen dit laaggradige ontstekingen. Deze kosten je lichaam veel energie, want je lichaam wil zichzelf ten alle tijden genezen (zelfgenezend vermogen activeren).

Vetzuren zijn dus essentieel voor optimale gezondheid!
Vitale vetzuren hebben een sleutelrol in:

• de aanmaak van energie (vet is de meest duurzame brandstof)
• het reguleren van ontstekingen (immuunsysteem)
• de opbouw van de celwanden (celmembraan)
• het transport van de vetoplosbare vitamines (A, D, E en K)
• een goede ontwikkeling en functie van hersenen, ogen (netvlies is zeer rijk aan DHA) en zenuwstelsel
• bescherming tegen koude en schaarste (isolatie belangrijkste structuren)
• de aanmaak van hormonen

Simpel gezegd:

> omega-6 vetzuren zorgen voor het stimuleren en aanzetten van ontstekingen
> omega 3- vetzuren zorgen juist voor het remmen en uitzetten van ontstekingen

Let op: omega 6-vetzuren zijn dus niet persé slecht. Ze zetten ontsteking aan, en ontsteking is de start van de oplossing bij bijvoorbeeld blessures en als er bacteriën of virussen in het lichaam komen.
Dus onthoud dit: er bestaan geen slechte vetzuren, maar wel verkeerde balansen in vetzuren.

Concreet is het advies:

> eet minder margarine, pakjes, zakjes, zonnebloemolie en gefrituurd voedsel (omega 6)
> eet meer zeegroenten, bladgroenten, schaal- en schelpdieren en vette vis (omega 3)

Voor optimale gezondheid – en zowel preventief als bij klachten – is het essentieel om jouw omega 6 : omega 3 balans laag te houden.

Maar hoe kom je erachter wat jóuw balans is?

Het meten van je vetzuurbalans is op zich heel simpel. Dat kan al met een test waarvoor maar één druppeltje bloed nodig is. Door zo'n test weet je meteen of jouw vetzuurbalans in orde is of niet.

En de realiteit is: 99,9% van alle mensen heeft een verstoorde vetzuurbalans waarbij de verhouding omega 6 : omega 3 groter is dan 3:1.
Omega 3 uit vette vis is dus een krachtige aanvulling om de balans (veel) sneller te herstellen als gevolg van onze onnatuurlijke leefstijl in de onnatuurlijke maatschappij.

Omega 3 zorgt ervoor dat je triglyceriden waarden dalen, de ontstekingswaarden dalen omdat je de verhouding omega 3 en 6 hiermee verbetert. Het is dus erg belangrijk om voldoende omega-3 binnen te krijgen om de verstoorde balans met omega-6 te herstellen. Omega-3 zorgt voor soepele bloedvaten, het is goed voor je hersenen en voor je algehele gezondheid. Je kunt er voor kiezen om omega 3 als supplement in je voedingspatroon toe te voegen als vis niet regelmatig (2/3 x per week) op je menu staat.

Symptoombestrijding lost de oorzaak niet op.

Gezondheid en vitaliteit begint bij de basis op celniveau. Door een teveel aan omega 6 verhard en beschadigt de celwand (membraan), omega 3 is in staat dit te repareren maar bij te weinig omega 3 kunnen beschadigingen onherstelbaar blijven. Dit geldt voor alle cellen in ons lichaam. Zowel de omega 3 als de vit D3 die er ook in zit maakt dit een belangrijk supplement voor iedereen. Vetzuren zijn essentieel voor het lichaam om optimaal te kunnen functioneren. O.a. onze hersenen, spieren, huid en ons hart-vaatstelsel is hier van afhankelijk. Daarnaast worden geslachtshormonen uit cholesterol gemaakt dus ook een reden om voldoende gezonde vetten binnen te krijgen.

Als gevolg van de uitputting van de bodem bevat onze dagelijkse voeding steeds minder mineralen en vitaminen en sporenelementen. Terwijl deze micronutriënten zo ontzettend belangrijk zijn voor ons algehele welzijn krijgen we er vaak structureel te weinig van binnen. In onze westerse leefstijl zien we veel mensen met overgewicht die sterk ondervoed zijn. En met ondervoeding bedoel ik dat ze een sterk tekort hebben aan verschillende micronutriënten.

Een voorbeeld is vitamine K2. Jarenlang is ons voorgehouden dat we voeding met een hoog gehalte aan cholesterol zoals roomboter, eieren en kaas slechts met mate moesten consumeren. Maar daar zit nou net ook Vitamine K2 in! Naast de Vitamine K die we kennen uit de zogenaamde groene groenten zoals spinazie en broccoli is nog niet zo heel lang geleden Vitamine K2 ontdekt als essentiële vitamine met een hele belangrijke taak in onze kalkhuishouding.

Vitamine K2 zorgt er namelijk voor dat calcium naar de juiste delen in ons lichaam wordt getransporteerd en niet in de aderen achterblijft. Mensen met zwakke botten of slechte tanden hebben dan ook vaak een hogere bloeddruk als gevolg van het ontstaan van aderverkalking. Je hebt dan dus zeker geen kalk tekort in je lichaam, het zit alleen op de verkeerde plek!

De noodzaak van Vitamine K is vooral onderkend op het gebied van gezonde botten. Een verminderde botmassa en botsterkte kan leiden tot botbreuken dus het is van belang om aandacht te geven aan de vitaminen en mineralen die van essentieel belang zijn voor het handhaven van een gezonde botstructuur. Daarbij speelt Vitamine K2 een hele belangrijke rol bij het vervoer van kalk uit het bloed naar de botten en tanden. Een tekort aan Vitamine K2 blijkt dus niet alleen het risico op een ongezonde botstructuur te verhogen, maar ook op het verhogen van aderverkalking.

Eenzijdig eten, veel bewerkte voedingsmiddelen maar ook stress zorgen ervoor dat ons lichaam op allerlei manieren probeert te ‘overleven’. Het lichaam zoekt naar manieren om in balans (homeostase) te blijven en dat kan dan gepaard gaan met allerlei klachten op de lange termijn. Vaak gaat het heel lang goed maar eens word je dan geconfronteerd met een of allerlei klachten. Dit maakt het vaak lastiger om de oorzaak van de klacht te achterhalen. Via mijn Hormoonfactor consulten en therapie ga ik je helpen om de oorzaak te vinden om ook jouw balans te herstellen.

Wil je meer informatie over jouw vitamine status? Vul dan het contactformulier in.

Als je jouw groente en fruit inname wilt verhogen is een groene smoothie een hele goede optie als aanvulling.

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 250 gram groente en ten minste 200 gram fruit maar voor je gezondheid en vitaliteit is het beter  om dit in stappen te verhogen naar 400 tot 500 gram per dag. Enkel en alleen groente bij de avondmaaltijd is dan te weinig en met smoothies kun je op andere tijdstippen je groente inname verhogen. Groene smoothies zijn dranken die, behalve fruit, vooral veel groene bladgroenten bevatten. Denk aan boerenkool, andijvie, spinazie (met mate) en slasoorten. Het gaat om zachte bladgroenten die je als het ware om je vinger kan wikkelen.

Het levert veel goede voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen en heel veel vezels. Daarnaast bevatten groene bladgroenten veel van het stofje chlorofyl. Dit stofje is goed voor de leverwerking en helpt je lever om oa hormonen zoals oestrogeen goed af te breken. Daarnaast zorgen de vezels weer voor een betere darmwerking. Het fruit zorgt vaak voor een zoete smaak en dat maakt het natuurlijk erg lekker. Zorg er wel voor dat de hoeveelheid fruit ondergeschikt is aan de groenten. Dus meer groenten. Als je de smoothies te zoet maakt, houden ze je zoetdrang in stand wat je juist wilt minderen voor een gezondere balans. Vitamine C in het fruit helpt weer bij de opname van ijzer uit de groene bladgroente. Het is een super energiebom en je kan het als tussendoortje nemen, maar ook bij je ontbijt of als voorafje tijdens de avondmaaltijd.

Wel belangrijk is dat je de smoothie niet gedachteloos naar binnen klokt. Omdat het al zacht is heb je namelijk de neiging om het snel op te drinken maar dat kun je dus beter niet doen. Zorg dat je elke slok even door je  mond laat gaan alsof je er op kauwt. Je spijsvertering begint in je mond en de speeksel enzymen kunnen dan al aan de gang zoals het hoort. Je maag en darmen zullen dan blij zijn omdat het ‘voorwerk’ goed is gedaan zoals het hoort.

Daarnaast is het natuurlijk belangrijk om te variëren, dus niet elke dag dezelfde bladgroenten of fruit gebruiken. Dus neem zeker niet elke dag spinazie maar kies de ene dag voor sla en de andere voor andijvie en voor de gevorderde drinker is paksoi ook een optie. Houd ook hierin de 3-dagen regel aan, wat je vandaag eet, eet je pas weer over 3 dagen. Dan ben je gezond en gevarieerd bezig.