In mijn praktijk kom ik steeds vaker vrouwen tegen die de diagnose PCOS  of wel Polycysteus Ovarium Syndroom hebben gekregen. Ze gaan vaak met klachten zoals het uitblijven van de menstruatie, meer vorming van acne en/of dunner wordend haar en haarverlies naar de huisarts. Voor het vaststellen van PCOS wordt er een echo gemaakt waarbij te zien is of er heel veel kleine ei-blaasjes of follikels aan de rand van de eierstokken zijn gevormd.

Kortom; PCOS of Polycysteus Ovarium Syndroom is niet meer dan een verzameling van symptomen waarvan je er minstens 2 moet hebben om de diagnose PCOS te krijgen:

• Weinig of geen menstruatie.
• Overmatige aanmaak van mannelijk hormoon testosteron. Dit uit zich in acne, overbeharing op je lichaam en gezicht en/of haarverlies op je hoofd. In het bloed kunnen te hoge mannelijke hormoonwaardes gemeten worden.
• Een bijzonder aspect aan de eierstokken is, dat er heel veel kleine eiblaasjes of follikels aan de rand ervan te vinden zijn. Bij een echo zijn deze te zien. Voor de vaststelling van PCOS moeten het er meer dan tien zijn.

Wat zijn de belangrijkste oorzaken van PCOS?

Belangrijkste oorzaak nummer 1: Een disbalans in je hormoonhuishouding door insulineresistentie en/of overgewicht. 90% van de vrouwen met PCOS is insuline resistent en 80% heeft last van overgewicht. Insulineresistentie betekent dat je lichaamscellen niet goed meer reageren op insuline. Insuline wordt door de alvleesklier geproduceerd en is nodig om je bloedsuiker, ofwel glucose, vanuit je bloed in je cellen te krijgen.
Insuline kan je zien als sleutel voor het slotje van de deur van de cel waardoor de glucose naar binnen kan. Bij insulineresistentie maak je meer dan genoeg insuline aan, maar het probleem zit hem in de slotjes van de deur; die reageren niet goed meer. Om dat te compenseren gaat je alvleesklier nog méér insuline aanmaken om toch de belangrijke bloedsuiker in je cellen te krijgen. Als er heel veel insuline is gemaakt, gaan alle deurtjes tegelijk open en dan verdwijnt in korte tijd de suiker uit je bloed naar de cellen. Te weinig suiker in je bloed voelt niet fijn. Je krijgt acuut ernstige honger – klophonger – en je kan gaan trillen of duizelig worden en je kunt je zweterig voelen. Je hebt het gevoel dat je, als je niet héél snel wat te eten krijgt, flauw zult vallen. Dit is de bekende suikerdip.

Als we vooral koolhydraatrijke voeding eten (dit zijn feitelijk gewoon suikers), dan vragen we ons lichaam altijd om suiker te verbranden. Brood, pasta, crackers, ontbijtkoek, cruesli, muesli, fruit, rijst en aardappelen vallen allemaal onder die categorie. Met koolhydraatrijke voeding is niet per definitie iets mis, maar als ons voedingspatroon vooral daaruit bestaat eten we telkens een vorm van suiker en vragen we van ons lichaam om deze suikers te verwerken (insuline). Het gevolg is dat ons lijf een beetje insuline-moe wordt. We spreken dan van insulineresistentie. Als onze cellen helemaal niet meer reageren op de insuline, maw de slotjes reageren helemaal niet meer is er sprake van diabetes type 2.

Meten is weten; PCOS Profiel LAB onderzoek:

In het PCOS profiel bloedonderzoek worden de belangrijkste parameters meegenomen om de strategie van de behandeling preciezer te bepalen:

-HOMA -Index*;
-LH, FSH, testosteron totaal, SHBG, vrije androgeen index, DHEAS, androsteendion.
*HOMA-index: Insuline, bloedglucose, insulineresistentie

Fysiologisch: PCOS of Polycysteus Ovarium Syndroom ontstaat doordat een hogere puls frequentie (veroorzaakt door hoge/continue insuline spiegels) een hogere afgifte geeft van het releasing/pro hormoon GnRh (gonadotropine-releasing hormoon) wat wordt aangemaakt in de hypothalamus. Normaal is deze productie in balans via een lagere puls frequentie wat ervoor zorgt dat de hypofyse het hormoon FSH (follikel stimulerend hormoon) aanmaakt. Maar door deze hogere puls frequentie gaat de hypofyse geen FSH maar meer LH (Luteïniserend Hormoon) aanmaken. Het gevolg is dat onder invloed van LH de productie van androgenen (testosteron) wordt gestimuleerd. Deze toegenomen androgeenproductie remt weer de rijping van de follikels in de eierstokken. Samen met de lagere FSH spiegels leidt dit tot vergrote maar niet volledig rijpe follikels in de eierstokken waardoor polycysteuze ovaria ontstaat. De stijging van testosteron uit zich ook vaak in meer acne en/of dunner wordend haar en overbeharing op andere lichaamsdelen. PCOS is een vicieuze cirkel waarbij de verschijnselen elkaar verzwaren. Deze cirkel wordt
aangedreven door androgenen, insuline en andere factoren en moet worden doorbroken om je gezondheidsstatus te kunnen verbeteren. Een brede leefstijlaanpak waarbij zowel gekeken wordt naar voeding, stress en beweging.

Gevolg:  1. Onvoldoende FSH en dus zal het eitje niet goed kunnen rijpen. 2. Stijging van testosteron, dit uit zich vaak in meer acne en/of dunner wordend haar.

Belangrijkste oorzaak nummer 2: Een disbalans in je hormoonhuishouding door een overactieve HPA-as oftewel chronische stress. Want wat is stress? Stress is een vecht/vlucht reactie van het lichaam waarbij we in staat van paraatheid worden gebracht. We worden scherp en alert en onze spieren krijgen energie om in actie te komen, te vechten of te vluchten. Het maakt voor ons lichaam niks uit of de stressor een sabeltand tijger is of een hijgende baas in je nek of een file van 20 km. Ons lichaam reageert er hetzelfde op.
Voor deze stress is heel veel snelle energie nodig is. Deze energie bestaat uit glucose. Maw ons stress systeem heeft glucose nodig om te kunnen functioneren en zal dit altijd (via verschillende systemen in ons lichaam) vrijmaken. Het gevolg is dat bij stress onze bloedsuikerspiegel dus steeds weer stijgt en dus ook onze insulineaanmaak. Dit werkt insulineresistentie maar ook overgewicht in de hand omdat de vrijgekomen energie niet allemaal wordt benut en vooral in onze vetcellen wordt opgeslagen. We hoeven immers niet te vluchten of te vechten. Het is een vrij passieve vorm van stress.
Daarnaast is stress een overlevingssysteem wat ons lichaam altijd voorrang geeft als het gaat om bouwstoffen en energieverdeling. Als je veel en langdurig stress ervaart gaat dit ten koste van andere systemen zoals je spijsvertering en je voortplanting/vruchtbaarheid.

Kortom, chronische stress kan ook insulineresistentie veroorzaken wat PCOS in de hand werkt. Daarnaast geeft chronische stress op den duur dus klachten op de vruchtbaarheid (geen eisprong) en spijsvertering vanwege een disbalans in hormonen en dus de aansturing van de doelorganen (bv eierstokken), energieverdeling en bouwstoffen (micronutriënten) wat uiteindelijk zelfs kan resulteren in een burn-out.

Wat adviseert de huisarts jou bij de diagnose PCOS?

Meestal krijg je het advies om de pil te gaan slikken. Dit geeft een regelmatige menstruatie en kan zorgen voor een afname van mannelijk hormoon in het bloed (acne) maar later bij een kinderwens blijven de problemen er wel nog steeds. De arts adviseert je dan bij een kinderwens terug te komen. Is er een kinderwens dan kunnen er verschillende hormonen worden toegediend die de cyclus en eisprong opwekken.
Bij overgewicht kan de arts je doorverwijzen naar een diëtist om af te vallen.

Wat kun jij zelf al doen?

• Voedingspatroon aanpassen om de insuline- en bloedsuikerspiegel te stabiliseren; kies voor langzame koolhydraten, vermijd de snelle suikers en geraffineerde koolhydraten, voeg meer eiwitten en gezonde vetten ( zoals omega 3 (vis vetzuren) en 9 (olijfolie)) toe;
• Eet veel meer groenten (min 400-500 gram/pd). Het verhogen van je groente inname is een must. Het zorgt oa voor meer vezels die belangrijk zijn voor je darmwerking, het bevat stofjes die je helpen om je lever te ondersteunen zodat hormonen goed afgebroken kunnen worden en het bevat belangrijke vitaminen en mineralen en antioxidanten; allen nodig bij een optimale hormoonbalans en algehele vitaliteit!
• Beweging: krachttraining en het verhogen van je spiermassa kan de insulineresistentie verlagen en daarmee je hormoonbalans verbeteren.
• Voedingspatroon aanvullen met suppletie (altijd in overleg) Als orthomoleculair therapeut kan ik je hierbij gericht en op maat adviseren;
• Stress reductie; probeer een manier te vinden die bij je past om jouw stress te verlagen of zorg voor voldoende herstelmomenten. Dit kan al met bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen, mindfulness, yoga. Wees alert en schakel zonodig hulp in, soms kun je nou eenmaal dingen niet alleen.
• Bij overgewicht is afvallen belangrijk maar bij het aanpassen van je voeding- en leefstijlpatroon naar Hormoonfactor proof gaat dit meestal vanzelf.

Vermoed jij een disbalans in je hormoonhuishouding en wil je daarmee aan de slag? Neem gerust contact met mij op.
Heb jij nog vragen en zou je willen weten hoe het werkt of welke test je bijvoorbeeld zou kunnen doen? Neem dan persoonlijk contact met mij op via: 06 - 28 20 19 94, via info@brandsbalance.nl  of via het contactformulier.